Vazife Malullüğü Nedeniyle Güç (Efor) Kaybı Tazminatı

Bu makalede, Danıştay 10. Dairesi’nin 2022/4566 E., 2022/6336 K. sayılı kararı çerçevesinde güç (efor) kaybı tazminatının hukuki esasları, hesaplama kriterleri ve uygulamadaki etkileri, Ankara’da hizmet veren Avukat Cihat İbi’nin profesyonel bakış açısıyla—ancak herhangi bir kişisel yorum eklenmeksizin—objektif bir dille incelenmektedir.

Kararın Özeti

Uzman çavuş statüsünde görev yapan davacının 01 Kasım 2012 tarihli piyade silahları atış denetlemesi sonrası gelişen sensörinöral işitme kaybı sebebiyle "TSK’da görev yapamaz" raporu alması, vazife malullüğü aylığına hak kazanması ve 602.103 TL maddi—40.000 TL manevi tazminat talep etmesi üzerine açılan davada, İdare Mahkemesi maddi tazminat istemini kabul etmiş; ancak Danıştay 10. Dairesi, bilirkişi raporundaki eksiklikler nedeniyle hükmü bozarak zararın yeniden ve efor kaybı esaslı hesaplanmasını hükme bağlamıştır.

Öne Çıkan Hukuki Hususlar

• Kusursuz Sorumluluk: Mesleki risk nedeniyle özel ve olağan dışı zarar—idare tazminle yükümlü.
• Efor Kaybı Ölçütü: %14,1 işitme kaybı → günlük yaşamda artan fiziksel çaba = maddi zarar.
• Aktif & Pasif Dönem Ayrımı: Emeklilik yaşına kadarki süre + TRH 2010 mortalite tablosu sonrası dönem.
• Asgari Ücret Endeksi: Gelecek yıllar için %10 artış – %10 iskonto yöntemi.
• Denkleştirme: 5434 sayılı Kanun Ek 79 kapsamındaki tütün ikramiyesi, zarardan indirim kalemi.

Hukuki Değerlendirme

Danıştay’ın kararı, efor kaybının tazminat hukukunda bağımsız bir zarar kalemi olarak kabulünü pekiştirmekte; idarenin sağlık kaybının mali sonuçlarını kusursuz sorumluluk ilkesi çerçevesinde karşılaması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu yaklaşım, özellikle işitme kaybı gibi kademeli etkileri olan mesleki sakatlıklarda tazminat miktarının aktif ve pasif dönem ayrımıyla güncel asgari ücret verileri üzerinden hesaplanmasını zorunlu kılmaktadır.

Sonuç ve Uygulama Notları

• Karar, benzer vakalarda efor kaybı tazminat hesabına rehber niteliğindedir.
• Bilirkişi raporlarının detaylı ve güncel asgari ücret verisi içermesi kritik önem taşır.
• Davacı lehine faizin başlangıcında başvuru tarihi esas alınmalıdır.
• İdare, ödediği ikramiye ve benzeri kalemlerle denkleştirme yaparak tazminatı azaltabilir.